10 kwietnia 2014: w „Dużym Formacie” ukazuje się tekst Justyny Kopińskiej Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?. Autorka opisuje przemoc psychiczną i fizyczną wobec podopiecznych Ośrodka Wychowawczego Sióstr św. Karola Boromeusza stosowaną przez zakonnice i przez starszych kolegów – przede wszystkim molestowanie i akty pedofilskie na nieletnich wychowankach. Ważną część tekstu stanowi przedstawienie rezultatów prawnych sprawy: obejmowała łącznie 20 zarzutów dotyczących wydarzeń z okresu styczeń 2005 – styczeń 2006; wyrok Sądu Rejonowego w Zabrzu (2010) uznawał siostrę Bernadettę (dyrektorka ośrodka) i siostrę Franciszkę za winne, za co sprawczynie zostały skazane na więzienie w zawieszeniu; wyrok sądu apelacyjnego (2011) zaostrzył karę wobec dyrektorki, skazując ją na dwa lata bezwzględnego pozbawienia wolności (uzasadnienie zostaje utajone); na wnioski siostry Bernadetty, powołującej się na zły stan zdrowia oraz wiek, wykonanie kary odraczane jest przez trzy lata. Reportaż wieńczy informacja: „W lutym siostra Bernadetta złożyła wniosek o warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności ze względu na podeszły wiek oraz działalność na rzecz Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza. Posiedzenie sądu w tej sprawie odbędzie się 24 kwietnia 2014 roku” [Kopińska 2014].
Koniec kwietnia 2014: minister Joanna Kluzik-Rostkowska zarządza kontrole w specjalnych ośrodkach wychowawczych.
Maj 2014: po publikacji reportażu siostra Bernadetta (Agnieszka F.) cofa wniosek o zawieszenie kary i zostaje odprowadzona przez funkcjonariuszy do zakładu karnego.
17 października 2014: reportaż Kopińskiej zostaje nagrodzony przez Amnesty International „Piórem Nadziei”. Jury pisze w uzasadnieniu, że tekst „nie tylko naświetlił sytuację […], ale również wpłynął na nią. Sąd rozpatrzył sprawę siostry Bernadety, a w debacie publicznej wskazano na istnienie poważnej luki prawnej, która uniemożliwia efektywną kontrolą podobnych placówek. To wszystko pozwala mieć nadzieję na poprawę ochrony praw dzieci” [Pióro Nadziei 2014].
8 kwietnia 2015: w „Dużym Formacie” ukazuje się reportaż Kopińskiej Czy Bóg wybaczy boromeuszkom?. Powstały na skutek odzewu społecznego po pierwszej publikacji tekst ujawnia większą skalę przemocy w Ośrodku Wychowawczym Sióstr św. Karola Boromeusza.
Kwiecień 2015: ukazuje się poszerzona wersja reportażu Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie? w formie książkowej (wydawnictwo: Świat Książki).
24 lipca 2023: Sąd Okręgowy w Warszawie przyznaje jednemu z bohaterów reportażu Kopińskiej 500 tys. zł odszkodowania od pozwanych: Kongregacji Sióstr Miłosierdzia Św. Karola Boromeusza, Agnieszki F. (siostry Bernadetty) oraz PZU, ubezpieczyciela boromeuszek. Wyrok jest nieprawomocny. O wyroku informuje w mediach społecznościowych Justyna Kopińska.
Komentarze
Kopińska przyznaje, że pisząc reportaż, stawiała przed sobą trzy cele, które w różnym stopniu zostały osiągnięte; chciała sprawić, aby:
- siostra Bernadetta trafiła do zakładu karnego;
- przynajmniej jeden wychowanek ośrodka w Zabrzu dostał odszkodowanie;
- zmieniło się prawo dotyczące instytucji zamkniętych [Rutkowska 2016].
Komentatorzy zwracają uwagę, że skutkiem tekstu Kopińskiej było nie tylko wyegzekwowanie kary wobec winnych, ale i uruchomienie społeczno-prawnej dyskusji o przemocy i nadużyciach w instytucjach opiekuńczych i religijnych. Kamila Gieba określiła charakter zaangażowania reportażystki jako „interwencyjno-performatywny” [Gieba 2019].
